Δελτίο Τύπου
Η Σχολή Καλών Τεχνών στο πλαίσιο της Δράσης «Ορατή, Συμπεριληπτική & Προσβάσιμη Τέχνη- Visible, Inclusive & Accessible Art» με την υποστήριξη του Συνδέσμου Υποτρόφων του Ιδρύματος Ωνάση, παρουσιάζει έκθεση εικαστικών έργων φοιτητών και φοιτητριών της Σχολής, η οποία θα φιλοξενηθεί στον Πολιτιστικό Πολυχώρο «Δημήτρης Χατζής» (Παλαιά Σφαγεία).
Εγκαίνια: 6 Δεκεμβρίου 2024 και ώρα 19.00μ.μ. στον Πολιτιστικό Πολυχώρο «Δημήτρης Χατζής» (Παλαιά Σφαγεία)
Η έκθεση αποτελεί το επιστέγασμα πολύμηνης δουλειάς της ομάδας της Δράσης, η οποία με όχημα την τέχνη έφερε σε επαφή Εικαστικούς της Σχολής Καλών Τεχνών αφενός με την κοινότητα των συμπολιτών μας με οπτική αναπηρία (μέλη του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών Β/Δ Ελλάδος) και αφετέρου με εκπροσώπους των πολιτιστικών φορέων της Ηπείρου.
Τα έργα που δημιουργήθηκαν αποτέλεσαν το έναυσμα, ώστε οι συμπολίτες μας με οπτική αναπηρία να έχουν ενεργό ρόλο στη διαδικασία μέσω της συμμετοχής τους στο σχεδιασμό της υπηρεσίας προσβασιμότητας (ακουστική περιγραφή των έργων). Σε αυτό ακριβώς το σημείο έγκειται και η καινοτομία της Δράσης. Μέλη του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών Β/Δ Ελλάδος έλαβαν μέρος σε βιωματικό εργαστήριο στη Σχολή Καλών Τεχνών, όπου ξεναγήθηκαν από τους επιμελητές και τις επιμελήτριες της έκθεσης, καθώς και από τους/τις εικαστικούς και συμμετείχαν ενεργά στη συγγραφή και συνδημιουργία των σεναρίων ακουστικής περιγραφής, τα οποία επεξηγούν τις εικαστικές δημιουργίες.
Ενδεικτικά, τα μέλη του Συνδέσμου των Τυφλών σχολίασαν: «στην πρώτη αυτή προκαταρκτική διαδικασία, μας δόθηκε η δυνατότητα να γνωριστούμε με τους φοιτητές- δημιουργούς των έργων, να ψηλαφίσουμε τα ίδια τα έργα, καθώς και να προτείνουμε τρόπους μέσα από εμπεριστατωμένες ηχητικές περιγραφές και απτικές αναλύσεις προκειμένου αυτά να γίνουν προσβάσιμα και συμπεριληπτικά»
Η έκθεση πλαισιώνεται από έναν Επιστημονικό Κύκλο Εισηγήσεων (Παρασκευή 6 και Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου 2024, Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων) με σκοπό να ανοίξει μια συζήτηση αναφορικά με θέματα συμπερίληψης και προσβασιμότητας, να δοθεί βήμα για την ανταλλαγή απόψεων ώστε να προκύψουν χρήσιμα συμπεράσματα για τη δημιουργία προσβάσιμου περιεχομένου για μελλοντικές εκθέσεις στην περιοχή της Ηπείρου. Καταξιωμένοι/ες επιστήμονες και ειδικοί/ές στο χώρο του Πολιτισμού, που δραστηριοποιούνται τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, θα παρουσιάσουν στους/στις εκπροσώπους των πολιτιστικών φορέων της Ηπείρου, μεθόδους που καθιστούν την τέχνη προσιτή, συμπεριληπτική και καθολικά προσβάσιμη.
Συμμετέχουν με έργα οι φοιτητές και οι φοιτήτριες της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων: Αναγνωσταράς Απόστολος, Γιαννουλάτου Πολυξένη (Ξένια), Κοϊνός Κωνσταντίνος, Κοντός Ευάγγελος, Μουτσάτσου Αικατερίνη, Παππά Μαρίνα, Σιαταρά Βασιλική, Σίνος Φώτης (Ρένος), Σιούλη Νάγια, Σπανάκη Μαρία, Σπυροπούλου Χριστίνα, Στοΐτση Λίζα, Σφαιροπούλου Βασιλική, Τσιάτη Λάουρα και Χατζηαντωνίου Μαρία.
Tην Επιμελητική Ομάδα συγκροτούν: ο Καθηγητής Ευάγγελος Γκόκας, Κοσμήτορας Σχολής Καλών Τεχνών, ο Χρήστος Σταύρου, Δρ. «Πολιτισμικές Σπουδές, Οπτική Κουλτούρα & Πολιτισμική Προσβασιμότητα» ΕΔΙΠ Σχολής Καλών Τεχνών. Οι Μεταπτυχιακοί/ές Φοιτητές/Φοιτήτριες «ΠΜΣ: Επιμέλεια Εκθέσεων: Θεωρητικές και Πρακτικές Προσεγγίσεις» Ελευθεράκη Γεωργία, Καραγιαννοπούλου Ευδοξία, Καρρά Αικατερίνη, Νάκας Σπύρος.
Επιμέλεια Δράσης: Χρήστος Σταύρου, Σχολή Καλών Τεχνών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Υπεύθυνη Επικοινωνίας, Συντονισμού & Οργανωτικής Διαχείρισης της Δράσης: Αριστέα Καζαντζή, Σχολή Καλών Τεχνών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Web, Graphic Design & Voiceover: Νικόλαος Κωνσταντίνου, ΕΔΙΠ Σχολή Καλών Τεχνών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Ταυτότητα Προσβασιμότητας Έκθεσης:
Ακουστική Περιγραφή στα Ελληνικά για ανθρώπους με οπτική αναπηρία.
Η ακουστική περιγραφή θα διατίθεται μέσω QR αλλά και μέσω ακουστικών κατά την είσοδο στον εκθεσιακό χώρο.
Τα ερμηνευτικά κείμενα των έργων και ο κατάλογος της έκθεσης θα διατίθενται και σε γραφή Braille ενώ, φυσικά, οι σκύλοι οδηγοί τυφλών είναι ευπρόσδεκτοι με τους/τις χειριστές/τριες τους.
Επιμέλεια Προσβασιμότητας Περιεχομένου: Χρήστος Σταύρου
Διάρκεια Έκθεσης: 6-8 Δεκεμβρίου 2024
Ώρες λειτουργίας: 10.00π.μ. – 9.00μ.μ.
Στην έκθεση και κατόπιν συνεννόησης με την επιμελητική ομάδα, θα υπάρχει δυνατότητα συμμετοχής σε blind tours. Για περισσότερες πληροφορίες και εκδήλωση ενδιαφέροντος (τηλ. 6972611029)
Το έργο Experiencing Touch- Απτική Εμπειρία της Πολυξένης Γιαννουλάτου είναι μία σειρά ζωγραφικών έργων, που αποτελείται από τέσσερις καμβάδες διαστάσεων 30 x 40 εκατοστών, περίπου όσο μία κόλλα χαρτί Α3. Ένας πέμπτος καμβάς, που έχει διαστάσεις 20 x 20, είναι τοποθετημένος πάνω από τους άλλους τέσσερις. Η επιφάνεια του κάθε καμβά έχει διαφορετικό ύφασμα- μουσαμά, το οποίο έχει βαφτεί μαύρο. Συνολικά, με χρώματα λαδιού έχουν ζωγραφιστεί 5 σκηνές, μια διαφορετική σε κάθε επιφάνεια. Στους μεγάλους καμβάδες, δύο χέρια που αγγίζουν το ένα το άλλο, ενώ στον μικρό ένα πορτρέτο. Για την απεικόνιση των χεριών και του προσώπου, η καλλιτέχνης χρησιμοποίησε μαύρο χρώμα, του οποίου οι πινελιές γυαλίζουν ανάλογα με το πως φωτίζονται. Ξεκινώντας από τον μικρό καμβά, σε επιφάνεια βαμβακερού μουσαμά, το πρόσωπο μίας ανθρώπινης μορφής κοιτάζει ελαφρώς προς τα αριστερά. Συνεχίζοντας και περνώντας στις μεγαλύτερες επιφάνειες, όπου στην πρώτη αριστερά, επάνω σε πολύ λείο μουσαμά, η δημιουργός έχει αποδώσει με ζωγραφικό τρόπο στο κέντρο τα περιγράμματα ενός χεριού με ανοιχτή την παλάμη και ενός δευτέρου που την ακουμπάει. Στον δεύτερο καμβά, σε συνθετικό μουσαμά, ένα χέρι είναι κλεισμένο σε γροθιά και ένα άλλο το αγκαλιάζει. Στον τρίτο πάνω σε λινό ύφασμα απεικονίζονται ένα χέρι το οποίο ακουμπά το πάνω μέρος ενός άλλου χεριού. Τέλος, στον τέταρτο καμβά έχει χρησιμοποιηθεί μουσαμάς Ιούτης. Το ένα χέρι έχει ανοιχτή την παλάμη ενώ ο δείκτης του δεύτερου την ακουμπάει.
HUMANITY
Το έργο δημιουργήθηκε από τη Σιαταρά Βασιλική. Είναι ζωγραφική με ακρυλικά χρώματα σε απλό σεντόνι. Οι διαστάσεις του έργου είναι 1.50 x 1.20 εκ., σα σεντόνι παιδικού κρεβατιού. Η σύνθεση του έργου χωρίζεται σε τρεις μεγάλους όγκους. Πάνω αριστερά, υπάρχει ένα παιδικό πρόσωπο, τόσο μεγαλύτερο από το κανονικό, όπου ενδεικτικά το αυτί είναι περίπου στο μέγεθος του κεφαλιού μιας γάτας. Στη μέση και κάτω δεξιά αντίστοιχα, δύο υπερμεγέθη αντρικά χέρια, το καθένα σε μέγεθος ενός μωρού παιδιού.
Ξεκινώντας από πάνω, σαν πρώτη εικόνα φευγαλέα, εντοπίζει κανείς το παιδικό πρόσωπο, σε δεύτερη ανάγνωση όμως γίνεται φανερό πως πρόκειται για δυο πρόσωπα, σαν να βγαίνει το ένα μέσα από το άλλο. Είναι δυσδιάκριτα τα όρια μεταξύ τους καθώς τείνουν να ενωθούν σε ένα, διατηρώντας όμως, διαφορετικές εκφράσεις. Το αριστερό χαμογελά στραμμένο ευθεία μπροστά και το δεξί στρέφεται ψηλά, σοβαρό, με τη περιέργεια του μικρού παιδιού. Κάτω από το πρόσωπο, το χέρι, διαγώνια τοποθετημένο, αγγίζει απαλά το λαιμό του προσώπου. Τέλος, πιο κάτω δεξιά, ένα ακόμη χέρι αγγίζει με τα ακροδάχτυλά του μια ακανόνιστη καμπύλη γραμμή που μοιάζει με ιδέα ρούχου.
Η χρωματική παλέτα του έργου αποτελείται κυρίως από ψυχρά μπλε – πράσινα χρώματα, θυμίζοντας τοπιογραφία, καθώς παραπέμπει στο χρώμα της θάλασσας, της λίμνης, της πέτρας και του συννεφιασμένου ουρανού. Μόνη εξαίρεση, το πρόσωπο που χαμογελά, που υιοθετεί τα πιο θερμά χρώματα της γης.
Αγγίζοντάς το κανείς, εντοπίζει λεπτά περιγράμματα με υφή γύρω από το πρόσωπο, τα μάτια, τα βλέφαρα, την κόρη του ματιού και άλλα χαρακτηριστικά του προσώπου. Παρόμοια, περιγράφονται με υφή τα δάχτυλα και των δυο χεριών.
Το έργο “Tactile Resonance” (“Απτική Αντήχηση”) της Λάουρας Τσιάτη είναι μια εγκατάσταση που αποτελείται από μια εσώγλυφη παράσταση σε πλεξιγκλάς και μια ηχητική σύνθεση. Το πλεξιγκλάς είναι ένα σταθερό υλικό με στιλπνή εξωτερική επιφάνεια. Η συνολική διάταξη έχει μήκος 1,00 μέτρο δηλαδή όσο το μήκος ενός μπαστουνιού και ύψος 48 εκ. περίπου όσο ένας μεγάλος χάρακας. Ο επισκέπτης ακούει το ηχοτοπίο από τα ακουστικά μέσω QR code, ενώ παράλληλα, μπορεί να αγγίζει την παράσταση στο πλεξιγκλάς.
Η παράσταση αποτελείται από κατακόρυφες γραμμές που σχηματίζουν την κυματομορφή του ηχοτοπίου και έχουν χαραχτεί με τη βοήθεια τεχνολογίας CNC, που επιτρέπει τη δημιουργία ακριβών και λεπτομερών χαράξεων. Πίσω από την επιφάνεια το έργο φωτίζεται με μια ταινία LED. Καθώς κάποιος ακουμπά τα δάχτυλά του επάνω στην επιφάνεια, θα νιώθει συνεχόμενες κατακόρυφες γραμμές που κινούνται οριζόντια από αριστερά προς τα δεξιά. Είναι σαγρέ, έντονα αισθητές στην αφή, με αυξομειώσεις στο ύψος τους.
Το έργο Το Σώμα της Ολυμπίας της Μαρίας Χατζηαντωνίου απεικονίζει μία γυμνή λευκή γυναίκα ξαπλωμένη σε ένα κρεββάτι, ενώ δίπλα της στέκεται μία μαύρη υπηρέτρια, που της προσφέρει λουλούδια. Το έργο το συνθέτουν δύο ανεξάρτητα επίπεδα, που αποτελούνται από διαφάνειες, οι οποίες λειτουργούν από κοινού για να αποδώσουν την συνολική εικόνα και το σώμα της Ολυμπίας με ένα διαφορετικό τρόπο. Αναρτώνται με κενό 5 εκατοστών μεταξύ τους, με το συνολικό πλάτος της σύνθεσης να φτάνει περίπου το 1 μέτρο και τα 50 εκατοστά, ύψος μικρότερο από αυτό του μέσου ανθρώπου και το ύψος να εκτείνεται έως το 1 μέτρο. Στον τοίχο είναι καρφωμένα δύο μεταλλικά ελάσματα και πάνω στο καθένα είναι κολλημένη και από μια ράβδος. Οι διαφάνειες φέρουν οπές, για να περνούν μέσα από αυτές οι ράβδοι. Μεταξύ των διαφανειών και μέσα στις ράβδους είναι περασμένοι μεταλλικοί κρίκοι, προκειμένου να δημιουργούν τις αναμεταξύ τους αποστάσεις. Έτσι και τα δύο τμήματα που αναρτήθηκαν συγκροτούνται από επικαλυπτόμενα διαφανή επίπεδα. Αυτό που εφάπτεται στον τοίχο είναι πανί, ενώ τα υπόλοιπα τέσσερα είναι διαφανείς ζελατίνες, που πάνω τους έχουν επικολληθεί χάρτινες επιφάνειες διαφόρων μεγεθών και σχημάτων, για να ορίσουν τον χώρο και τις μορφές μέσα σε αυτόν. Σε κάποιες διαφάνειες χρησιμοποιήθηκε σπρέι, σχηματίζοντας επίπεδα από μικρούς κύκλους ή παραλληλόγραμμα ώστε να αποδοθεί το βάθος της εικόνας. Σε ενδιάμεσο επίπεδο επικολλήθηκαν τα πρόσωπα μέσω ψηφιακής εκτύπωσης φωτογραφίας, ενώ στις πρώτες διαφάνειες έχει ζωγραφιστεί μέρος του σώματος και των δύο μορφών με μαρκαδόρο.