Θερινό Σχολείο Τζουμέρκων και Νοτιοανατολικής Πίνδου

Το Θερινό Σχολείο Τζουμέρκων και Νοτιοανατολικής Πίνδου του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας  του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Συνδιοργανώνει

-Υπό την  αιγίδα της περιφέρειας Ηπείρου-

με τον Δήμο  Βορείων Τζουμέρκων, 

το Τμήμα Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου  Αθηνών

το Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης

Το Τμήμα Εικαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης, Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

το Εργαστήριο Στρατηγικού Σχεδιασμού και Διεπιστημονικής Κριτικής (Critical Strategies Interdisciplinary Studio – CRISIS) του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων 

το  Εργαστήριο Γλώσσας, Λαογραφίας και Πολιτισμού, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης  του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

το Ινστιτούτο Νησιωτικών και Ορεινών περιοχών της Μεσογείου/Κύπρος

το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης «Θ. Παπαγιάννης»

τον Σύνδεσμο Συρρακιωτών Ιωαννίνων

τον Σύνδεσμο Συρρακιωτών Πρέβεζας

τον Κτηνοτροφικό Σύλλογο Συρράκου «Ο Γαλαρόκαμπος»

 

το 10ο  Θερινό  Σχολείο Τζουμέρκων και Νοτιοανατολικής Πίνδου , 24 Αυγούστου ( Κυριακή)  έως 29 Αυγούστου 2025 (Παρασκευή, τέλος και αποχώρηση)

Με θέμα: Τα βουνά μας. Τόποι και τοπία της πέτρας

Συρράκο, Δήμος Βορείων Τζουμέρκων Ιωαννίνων

 Το πλαίσιο

Η διακηρυκτική αρχή του Θερινού Σχολείου Τζουμέρκων και Νοτιοανατολικής Πίνδου (ΘΕΣΤ) ήταν η ανάδειξη των περιοχών της χώρας με προβλήματα πληθυσμιακής μείωσης , ενώ έχουν όλες τις προϋποθέσεις να συγκρατήσουν τον πληθυσμό αλλά και να προκαλέσουν επιστροφή όσων την εγκατέλειψαν ή να προσφέρουν την ευκαιρία επιλογής της για εγκατάσταση και δραστηριοποίηση σε ανθρώπους που δελεάζονται από προκλήσεις.

Όραμα του ΘΕΣΤ είναι η διείσδυση στον πυρήνα των βασικών ζητημάτων της ορεινότητας, έτσι ώστε ένα κατά βάση εκπαιδευτικό συμβάν να αναδεικνύει ζητήματα, προϋποθέσεις και κατευθύνσεις που αφορούν άμεσα την τοπική αναπτυξιακή διαδικασία με όρους σεβασμού του περιβάλλοντος. Είναι η ανάδυση ενός πεδίου, όπου η έρευνα και το πανεπιστήμιο συναντώνται και επωφελούνται αμφίδρομα, με τους θεσμικούς φορείς αλλά και τους μεμονωμένους πολίτες και επιχειρήσεις της περιοχής.

Κεντρική και προς διερεύνηση έννοια στο 10^ο επετειακό ΘΕΣΤ είναι η «πέτρα» τόσο ως υλικό αντικείμενο όσο και ως έννοια με ποικίλο πολιτισμικό περιεχόμενο. Η ορεινότητα στην Πίνδο- και όχι μόνο- χαρακτηρίζεται από τον πρωταγωνιστικό ρόλο της πέτρας στην οργάνωση και  στον μετασχηματισμό της φύσης σε τόπο για τη διαμονή (σπίτια), τη συλλογική αναπαραγωγή (χοροστάσια, βρύσες), την παραγωγική δραστηριότητα (κτηνοτροφία και γεωργία ), καθώς και τη μετακίνηση (γεφύρια, μονοπάτια).

Οι συμμετέχοντες στο Θερινό Σχολείο αποκομίζουν πέραν της γνώσης, απαραίτητες σήμερα δεξιότητες (δικτύωση, ομαδικότητα, επικοινωνία, διαλεκτική, παρουσιάσεις, επίλυση προβλημάτων, εξαγωγή συμπερασμάτων κ.α.) σε μια μοναδική εμπειρία αλληλεπίδρασης με τους τοπικούς δρώντες. Μια γιορτή του Πανεπιστημίου με την τοπική κοινωνία και τις επιχειρήσεις.

Μοναδικό χαρακτηριστικό είναι η άσκηση επιτόπιας έρευνας όπου το αντικείμενο μελετάται στο φυσικό του χώρο, στο συγκεκριμένο φυσικό – ιστορικό – πολιτισμικό πλαίσιο.

Αυτό που το Θερινό Σχολείο αντιπροσωπεύει είναι μια αμφίπλευρη προσφορά αξίας: προς τους εκπαιδευόμενους έμπνευση, γνώσεις και δεξιότητες ενώ προς τους τοπικούς δρώντες αναγνώριση, ικανοποίηση, προβολή, καινοτόμες ιδέες, συνεργασία κ.α. Το Θερινό Σχολείο επιδιώκει να εμπνεύσει νέους επιστήμονες να εμπλακούν σε μια αμοιβαία επωφελή αλληλεπίδραση με τον πολιτισμό, τις ανάγκες, προκλήσεις και προοπτικές των ορεινών αυτών κοινοτήτων.

Τι θα γίνει και πότε: θεματικοί άξονες

1η ημέρα απόγευμα (Κυριακή, 24 Αυγούστου)

Γενικές ομιλίες για τη γεωμορφολογία της Νοτιοανατολικής Πίνδου και την  οικιστική και πληθυσμιακή του σύνθεση. Συζήτηση.

2η και 3η ημέρα (Δευτέρα, 25 και Τρίτη,  26 Αυγούστου)

Τέσσερα (4) workshops (εργαστήρια), δύο ανά κάθε ημέρα, πρωί και απόγευμα, με τέσσερις θεματικούς άξονες:

1. Η συγκρότηση των οικιστικού και παραγωγικού χώρου (βοσκοτόπια, δίκτυα μεταφοράς, λιθοδομές όπως αναβαθμίδες, μαντριά, κ.α.).
2. Η κοινωνική συγκρότηση του χώρου και η τελετουργική χρήση του (πλατείες, χοροστάσια, βρύσες, γεφύρια).
3. Πέτρα και τέχνη (λιθογλυπτική, γλυπτική, αφηγήσεις, λογοτεχνία)
4. Τεχνολογία και τουρισμός: Ανακαλύπτοντας τα βουνά. Απειλή ή ευκαιρία;

Τους παραπάνω θεματικούς άξονες θα εισηγηθούν ειδικοί επιστήμονες (ερευνητές, καθηγητές) με ερευνητικό, διδακτικό και δημοσιευμένο έργο.

[Οι συμμετέχοντες/ουσες στα εργαστήρια θα χωριστούν σε ομάδες και για μια ώρα μετά το τέλος δύο – τριών εισηγήσεων, θα συζητήσουν μεταξύ τους, ώστε στη συνέχεια κάθε ομάδα να διατυπώσει την άποψή της για όσα ειπώθηκαν. Επιπλέον, σε κάθε εργαστήριο θα κληθούν άνθρωποι από τα διπλανά χωριά ή την περιοχή με γνώση επί των θεμάτων και κυρίως με πρακτική εμπειρία (ντόπιοι λόγιοι, τεχνίτες, επαγγελματίες), να καταθέσουν τη δική τους γνώση ώστε να υπάρξει επικοινωνία ανάμεσα στους επιστήμονες και τους επαγγελματίες].

4η και 5η ημέρα (Τετάρτη, 27 και  Πέμπτη, 28 Αυγούστου)

Επιτόπια έρευνα σε  χωριά της περιοχής από ομάδες των συμμετεχόντων/ουσών, με επικεφαλής έναν επιστήμονα από τους συνεργάτες του ΘΕΣΤ.

Βράδυ 5ης ημέρας (28 Αυγούστου)

Λαϊκό γλέντι στην πλατεία του Συρράκου

6η ημέρα (Παρασκευή, 26 Αυγούστου)

Παρουσίαση των πορισμάτων κάθε ερευνητικής ομάδας. Κλείσιμο εργασιών και αποχώρηση.

Σημαντικές Ημερομηνίες

– Οι εργασίες του ΘΕΣΤ. θα πραγματοποιηθούν 24 έως 29 Αυγούστου 2025

– Υποβολή Αιτήσεων: έως 30 Ιουνίου 2025

– Τελική Αξιολόγηση των Αιτήσεων: 7 Ιουλίου 2025

Τόπος Διεξαγωγής-Εγκαταστάσεις

Τα μαθήματα, καθώς και η διαμονή/φιλοξενία των φοιτητών και των διδασκόντων, θα πραγματοποιηθούν στο Συνεδριακό Κέντρο «Κ. Κρυστάλλης», στο Συρράκο.

Συμμετέχοντες/ουσες

Το Θερινό Σχολείο απευθύνεται σε μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες, υποψήφιους διδάκτορες σε τελειόφοιτους προπτυχιακούς φοιτητές/τριες από τον ευρύτερο χώρο των κοινωνικών και ανθρωπιστικών σπουδών, ή από όσους έχουν ειδικό ενδιαφέρον. Απευθύνεται και όσους επαγγελματίες σ’ αυτά επιστημονικά πεδίο ενδιαφέρει. Έχει δε το ΘΕΣΤ διεπιστημονικό χαρακτήρα.

Ανώτατος Αριθμός: 25 άτομα.

Κόστος Συμμετοχής

Το κόστος συμμετοχής των φοιτητών ορίζεται στο ποσό των 150 ευρώ.

Περιλαμβάνονται:

α. Παρακολούθηση/Συμμετοχή στο σύνολο των Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων

β. Διαμονή

γ. Διατροφή (πρωινό και ένα γεύμα)

δ. Μετακινήσεις για τις ασκήσεις επιτόπιας έρευνας

Δεν περιλαμβάνονται τα έξοδα μετακίνησης των συμμετεχόντων/ουσών  από/προς τον χώρο διεξαγωγής.

Πιστοποιητικό Παρακολούθησης

Πιστοποιητικό Παρακολούθησης θα χορηγηθεί σε όλους τους συμμετέχοντες στο Θερινό Σχολείο, εφόσον παρακολουθήσουν τα μαθήματα και το σύνολο των δραστηριοτήτων και των ασκήσεων επιτόπιας έρευνας σε ποσοστό 100% και μετά την αποστολή των ερευνητικών ημερολογίων.

Επιστημονική Επιτροπή

1. Αυδίκος Ευάγγελος, ομ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Πρόεδρος ΘΕΣΤ.
2. Παπακώστας Χρήστος, Αναπληρωτής Καθηγητής Λαογραφίας και Ελληνικού Παραδοσιακού Χορού Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Αναπληρωτής πρόεδρος ΘΕΣΤ.
3. Γκόγκας Βαγγέλης, καθηγητής στις Εικαστικές Τέχνες, Ζωγραφική, Τμήμα Εικαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
4. Γούσιος Δημήτρης, Καθηγητής Χωροταξίας  και Ανάπτυξης  Yπαίθρου Χώρου Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου.
5. Δαλκαβούκης Βασίλης, Καθηγητής Εθνογραφίας του Ελλαδικού Χώρου, Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης .
6. Καπλάνογλου Μαριάνθη, Καθηγήτρια Λαογραφίας, Τομέας Βυζαντινής Φιλολογίας και Λαογραφίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ.
7. Καραμανές Ευάγγελος, Διευθυντής Ερευνών Κέντρου Έρευνας της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.
8. Κατσίκης Απόστολος, Ομ. Καθηγητής Γεωγραφίας-Περιβάλλοντος Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
9. Οικονόμου Ανδρομάχη, Διευθύντρια Ερευνών Κέντρου Έρευνας της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.
10. Παπαγιάννης Θεόδωρος, Γλύπτης, ομ. Καθηγητής της Σχολής Καλών Τεχνών Αθήνας.
11. Βοζίκας Γιώργος, ερευνητής Β΄ Βαθμίδας, Κέντρο Έρευνας της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.
12. Πατσαβός Νίκος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Πρόεδρος Τμήματος  Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Παν. Ιωαννίνων, Διευθυντής Ερευνητικού Εργαστηρίου CRISIS.
13. Ποτηρόπουλος Παρασκευάς, ερευνητής Β΄ Βαθμίδας, Κέντρο Έρευνας της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.
14. Σμύρης Γιώργος, τ. Αναπληρωτής Καθηγητής Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
15. Τσακανίκα Ελευθερία, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια (Οι Φυσικές Δομήσιμες Ύλες στο Σχεδιασμό Σύγχρονων και Ιστορικών Κατασκευών), Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
16. Χρυσανθοπούλου Βασιλική, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κοινωνικής Λαογραφίας, Τομέας Βυζαντινής Φιλολογίας και Λαογραφίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ.
17. Κούζας Γιώργος, Επίκουρος Καθηγητής Αστικής Λαογραφίας, Τομέας Βυζαντινής Φιλολογίας και Λαογραφίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ.
18. Ρυμενίδης Γιώργος, Επίκουρος Καθηγητής , Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Μέλος Ερευνητικού Εργαστηρίου CRISIS
19. Μπαλοδήμου Μαρία, Αποκαταστάσεις και αρχιτεκτονική κληρονομιά, Ε.ΔΙ.Π.,  Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών,  Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
20. Καμινιώτης Βάιος Φ., διδάκτορας, εντεταλμένος διδάσκων λαογραφίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. v
21. Κουρμουλής Νίκος, Δημοσιογράφος, Συγγραφέας.
22. Τσούπη Μαρία, Διδάκτωρ στη λαϊκή τέχνη, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
23. Βε Μαρία, Φιλόλογος – Μουσικός, M.Ed., Υποψ. Δρ. Παν. Ιωαννίνων, Διευθύντρια 2ου Γυμνασίου Λαμίας.
24. Παντίδου Γεωργία, Φιλόλογος, Δρ. Διδακτικής της Λογοτεχνίας, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Φιλολόγων Ν. Φωκίδας.
25. Ιωάννα Ντούτση, Χημικός Μηχανικός MSc ΕΜΠ, Υπ.Διδάκτωρ Τμήματος Ιστορίας Ιονίου Πανεπιστημίου, μέλος ομάδας Μπουλούκι.
26. Παναγιώτης Κωστούλας, Αρχιτέκτονας (Παν. Πατρών), MSc ΕΜΠ, ιδρυτικό μέλος ομάδας Μπουλούκι.

Οργανωτική Επιτροπή

1. Πρόεδρος:  Ευάγγελος Αυδίκος, Ομ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας,
2. Αντιπρόεδρος Γιώργος Βαΐτσης, πρόεδρος Δημοτικής Κοινότητας Συρράκου
3.  Γραμματέας (Επικεφαλής εθελοντικής ομάδας υποστήριξης): Βασίλης Ντερμάρης, Γεωπόνος, μέλος Συνδέσμου Συρρακιωτών Πρέβεζας.
4. Μαγκλάρα Γιούλη,  Σύμβουλος,  Δημοτικής Κοινότητας Συρράκου, μέλος εθελοντικής ομάδας υποστήριξης.
5. Υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων, Φωτεινή Λεοντάρη, Φιλόλογος

1. Mέλη:
2. Γκίζας Νικόλαος, Αντιδήμαρχος Βορείων Τζουμέρκων
3. Μπούτσορα Ελισάβετ, Εντεταλμένη Πολιτισμού, Παιδείας και Άθλησης Δήμου Βορείων Τζουμέρκων
4. Ιωάννου Βαγγέλης, Σύμβουλος Δ. Κοινότητας Συρράκου
5. Κουρμουλής Νίκος, Δημοσιογράφος- Συγγραφέας
6. Κωστούλας Παναγιώτης, Αρχιτέκτονας (Παν. Πατρών), MSc ΕΜΠ, ιδρυτικό μέλος ομάδας Μπουλούκι.
7. Μάκης Απόστολος, Γραμματέας  Συνδέσμου Συρρακιωτών Ιωαννίνων
8. Μπαλάφας Ηλίας, πρόεδρος Κτηνοτροφικού Συλλόγου Συρράκκου «Ο Γαλαρόκαμπος»
9. Νταλαούτης Σπύρος, Εκπαιδευτικός, Ιστοριοδίφης
10. Σιόρεντας Δημήτρης, πρόεδρος Συνδέσμου Συρρακιωτών Πρέβεζας
11. Βε Μαρία, Φιλόλογος – Μουσικός, M.Ed., Υποψ. Δρ. Παν. Ιωαννίνων, Διευθύντρια 2ου Γυμνασίου Λαμίας
12. Παντίδου Γεωργία, Φιλόλογος, Δρ. Διδακτικής της Λογοτεχνίας, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Φιλολόγων Ν. Φωκίδας.

Γραμματεία – Υποβολή Αιτήσεων στο 2025thest@gmail.com

Φωτεινή Λεοντάρη

Διδάσκοντες/ουσες^[1]

1. Αυδίκος Ευάγγελος, ομ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Πρόεδρος
2. Βοζίκας Γιώργος, ερευνητής Β΄ Βαθμίδας, Κέντρο Έρευνας της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών
3. Γούσιος Δημήτρης, Καθηγητής Χωροταξίας  και Ανάπτυξης Υπαίθρου Χώρου Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
4. Δαλκαβούκης Βασίλης, Καθηγητής Εθνογραφίας του Ελλαδικού Χώρου, Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, αναπληρωτής πρόεδρος ΘΕΣΤ .
5. Καπλάνογλου Μαριάνθη, Καθηγήτρια Λαογραφίας, Τομέας Βυζαντινής Φιλολογίας και Λαογραφίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ.
6. Καραμανές Ευάγγελος, Διευθυντής Ερευνών Κέντρου Έρευνας της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.
7. Κατσίκης Απόστολος, Ομ. Καθηγητής Γεωγραφίας-Περιβάλλοντος Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
8. Κούζας Γιώργος, Επίκουρος Καθηγητής Αστικής Λαογραφίας, Τομέας Βυζαντινής Φιλολογίας και Λαογραφίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ.

1.  Κωστούλας Παναγιώτης, Αρχιτέκτονας (Παν. Πατρών), MSc ΕΜΠ, ιδρυτικό μέλος ομάδας Μπουλούκι.

9. Iωάννα Ντούτση, Χημικός Μηχανικός MSc ΕΜΠ, Υπ.Διδάκτωρ Τμήματος Ιστορίας Ιονίου Πανεπιστημίου, μέλος ομάδας Μπουλούκι.
10. Οικονόμου Ανδρομάχη, Διευθύντρια Ερευνών Κέντρου Έρευνας της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.
11. Όκκα Ζωή, Αρχιτέκτονας Μηχανικός.
12. Παπαγιάννης Θεόδωρος, Γλύπτης, ομ. Καθηγητής της Σχολής Καλών Τεχνών Αθήνας.
13. Παπακώστας Χρήστος, Αναπληρωτής Καθηγητής Λαογραφίας και Ελληνικού Παραδοσιακού Χορού Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
14. Πατσαβός Νίκος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Πρόεδρος Τμήματος  Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Παν. Ιωαννίνων, Διευθυντής Ερευνητικού Εργαστηρίου CRISIS.
15. Ρυμενίδης Γιώργος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Μέλος Ερευνητικού Εργαστηρίου CRISIS .
16. Σμύρης Γιώργος, τ. Αναπληρωτής Καθηγητής Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Τσούπη Μαρία, Διδάκτωρ στη λαϊκή τέχνη,  Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίν

[1]               Αναμένεται η ομάδα των διδασκόντων να πλαισιωθεί και με άλλους επιστήμονες. Θα ακολουθήσει ανακοίνωση του Προγράμματος.